Ademhalingsklachten

Home » Sport » Ademhalingsklachten

Tot op heden is er zeer erg weinig aandacht voor de ademhaling in de sport. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de overtuiging dat ademhaling bij gezonde sporters niet de factor is die de zuurstofopname capaciteit en het inspanningsvermogen beperkt.

Maar recente literatuur toont aan dat dit niet klopt. Bij een belangrijk deel van de gezonde sporters zonder ademhalingsklachten beperkt de ademhaling de zuurstofopname capaciteit en het inspanningsvermogen wel. Zo zien we bij sommige sporters een beperkt zuurstoftransport van de longen naar de bloedvaten tijdens zware inspanningen (EIAH). Daarnaast zien we dat vernauwing van de centrale luchtwegen (EIB), disfunctioneel adempatroon (BPD) en sluiten van de stembanden (EILO) tijdens inspanning bij erg veel sporters voorkomt (Dempsey A.J.) 

Retrain Your Breath

Disfunctioneel adempatroon bij inspanning (DBP)

Een disfunctioneel adempatroon kan er ook voor zorgen dat er teveel koolzuurgas (CO2) wordt uitgeblazen. Een afname van de concentratie CO2 in het bloed zorgt ervoor dat de rode bloedcellen de zuurstof langer gaan vasthouden waardoor de spieren minder van zuurstof worden voorzien (Bohr effect).

Het Bohr effect heeft naast de respiratoire metabole respons een belangrijke negatieve impact op sportprestaties.  

Kortademigheid bij inspanning

Wat is kortademigheid:

Kortademigheid is een subjectief, complex en moeilijk te meten discomfort van de ademhaling. Deze ervaring van kortademigheid kan onaangenaam of stresserend zijn en deze sensaties variëren in intesiteit (Parshall AJRCCM 2012; Demoule ERJ 2024).

Tijdens inspanning is een bepaalde mate van kortademigheid normaal. De vraag is dus steeds of de ervaren kortademigheid nomaal is of abnormaal en dus buiten proportie. In rust kan kortademigheid zowel voorkomen bij gezonde mensen als bij mensen met een longdiagnose. Bij gezonden wordt dit gevoel van kortademigheid veroorzaakt door een disfunctioneel adempatroon of hyperventilatie.

Inspanningsastma (EIB)

Astma en inspanning gebonden vernauwing van de luchtwegen (EIB) komt zeer vaak voor bij uithoudingssporters van hoog niveau. Het uitvoeren van uithoudingssporten in koude verontreinigde lucht of in warme, vochtige zwembaden met chronische blootstelling aan chloor zijn duidelijk uitlokkende factoren. Meer dan 50% van de cross country skiërs rapporteren EIB of astma.

EIB wordt minder vaak gezien bij jongere sporters. De eerste symptomen manifesteren zich vaak pas na de leeftijd van 20 of 25 jaar.  Het feit dat elite uithoudingssporters heel veel lucht per minuut ventileren kan ook een factor die bijdraagt tot de ontwikkeling van EIB. 

Sluiten van de stembanden (EILO)

Wat is EILO?

EILO of exercise induced laryngeal obstruction betekent inspanningsgebonden obstructie van de luchtwegen, door een adductie of een sluitende beweging van de stembanden tijdens het inademen. Vroeger werd deze aandoening vocal cord dysfunction genoemd.

EILO uit zich vrij binnen de 1 tot 5 minuten na het starten van een inspanning aan hoge intensiteit. Na het stoppen van de inspanning verdwijnt de last binnen de 5 minuten. 

Arteriële hypoxemie (EIAH)

Inspanning gebonden afname van de gasuitwisseling tussen longblaasjes en bloedvaatjes (EIAH):
EIAH draagt in belangrijke mate bij te het ontstaan van vermoeidheid in de armen en de benen en kan tot 15% bijdragen in het verlies van VO2max.

Bij 30 tot 70% van de uithoudingssporters zien we dat de zuurstofconcentratie tijdens zware inspanningen daalt.